معمولا آنچه بیشتر شنیده‌ایم شکایت کارگر از کارفرماست. حال سوال اینجاست، آیا کارفرما نیز می‌تواند از کارگر شکایت کند؟ در این مقاله قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم. لطفا تا پایان با ما همراه باشید. کارگر و کارفرما مطابق با قانون کار تکالیفی نسبت به یکدیگر دارند که قانون، هر دو طرف را الزام به رعایت آن نموده است و در صورت نقض هر یک از این تکالیف، وی را الزام به جبران خسارت طرف دیگر نموده است.
وظایف کارگر در مقابل کارفرما
در مقابل دریافت مزد، تکالیفی مطابق با قانون کار برای کارگر پیش بینی شده است و او موظف است تا پایان مدت قرارداد به تمامی مندرجات در قرارداد بنا به قانون به آنها پایبند باشد. این وظایف عبارتند از:
- اجرای صحیح کار مدنظر: از جمله مهم‌ترین و اصلی‌ترین وظیفه ای که کارگر در قبال کارفرما دارد اجرای کار مدنظر طرفین است.
- رعايت دقت در اجرای کار: صرف انجام کار توسط کارگر، منجر به رفع مسئولیت و وظیفه محول شده به کارگر نیست. بنابراین کارگر می‌بایست کار مورد نظر را مطابق با آنچه مقصود کارفرما می‌باشد انجام و به اتمام برساند.
- امانت داری: کارگر می بایست در حفظ وسایل، آلات و ادوات کارفرما در کارگاه یا محل کار که به واسطه‌ی انجام کار و عمل مورد توافق به وی تحویل نموده اصل امانت داری را رعایت نماید. در صورتی که به واسطه اهمال و سهل انگاری وی وسایل تلف یا معیوب شود مسئول خواهد بود.
- اجرای دستورهای کارفرما: در مدت قرارداد، کارگر موظف است تمامی دستورات و نکات لازم در حیطه و چارچوب قرارداد بین خود و کارفرما را اجرا نماید.
- رعایت مقررات انضباطی کارگاه: هرچقدر کارگر در اجرای کار مدنظر، مهارت داشته باشد یا کار مورد نظر خود را مطابق با خواسته‌ی کارفرما محقق سازد، ولی فاقد نظم و انضباط باشد عمل وی به هیچ عنوان مورد قبول کارفرما قرار نخواهد گرفت.
وظایف کارفرما در مقابل کارگر
همان‌طور که اشاره شد تکلیف قرارداد‌های کارگر و کارفرما دوطرفه است پس از تشریح وظایف کارگر، می‌بایست به وظایف کارفرما نیز پرداخته شود. وظایف کارفرما در مقابل کارگر عبارتند از:
پرداخت حقوق: همان‌طور که در خصوص مهم‌ترین و اصلی‌ترین وظیفه کارگر به انجام کار اشاره شد، اصلی‌ترین و مهم‌ترین وظیفه و تکلیف کارفرما نیز پرداخت مزد و حقوق مورد توافق یا حقوق تعیین شده مطابق با وزارت کار است.
رعایت شرایط کار: منظور از شرایط در این قسمت، درخواست انجام کار از کارگر مطابق با توافق انجام شده در قرارداد، قانون یا عرف برای مثال کارفرما نباید درخواست انجام کار خارج از وقت و ساعت کار را از کارگر بخواهد یا شرط بر انجام کار بیشتر از آنچه معمول و عرف است را کارگر بخواهد.
رعایت الزامات قانونی: یک سری از توافقات و شرایط و الزامات در قرارداد بین کارگر و کارفرما شکل می‌گیرد. اما الزاماتی توسط قانون‌گذار برای کارفرما به وجود آمده است که کارفرما را مکلف به انجام آن نموده است. مواردی از جمله؛ مرخصی استعلاجی، مرخصی زایمان، ممنوعیت بکارگیری افراد کمتر از پانزده سال و…
بیمه نمودن کارگران: واریز بیمه تامین اجتماعی کارگران از جمله وظایفی است که قانون کارفرما را مکلف به انجام نموده است. این امر به قدری مهم بوده است که در صورت عدم انجام آن توسط کارفرما، به محکوم شدن کارفرما به جزای نقدی خواهد شد.
تامین ایمنی کارگاه: کارگر برای انجام کار مدنظر کارفرما می‌بایست از تمام اصول ایمنی و حفاظتی برخوردار باشد و همچنین وسایل و ابزار آلاتی که کارگر با آن مشغول کار می‌شود نباید دارای نقص فنی باشد؛ چرا که در صورت وجود هرگونه آسیب و خسارت به موجب نقص ابزار و وسایل، کارفرما مسئول تمامی خسارات وارده خواهد بود. جرائم دولتی برای عدم رعایت مقررات ایمنی در کارگاه توسط کارفرما در ماده ۱۷۶ قانون کار تعیین شده و از جریمه نقدی تا حبس تعیین شده است.
پس از بیان وظایف هر دو طرف قرارداد‌های کار، لازم است به یک مورد خاص که توسط کارگران به تصور اینکه نقض تعهد مسئول نمی‌شود و مسئول نخواهند بود می‌پردازیم.
ترک کار توسط کارگر
همان‌طور که اشاره شد کارگر در قبال کارفرما دارای وظایفی است که مهم‌ترین آن اتمام صحیح کار مدنظر کارفرما است. حال در صورتی که کارگر پیش از اتمام قرارداد یا پیش از به پایان رساندن کار موردنظر از به اقدام به ترک کار نماید در برابر کارفرما مسئول کلیه خسارات وارده می‌باشد.
مورد گفته شده در خصوص وجود قرارداد مدت معین یا دائم بین کارگر و کارفرما است. اما سوالی که در این زمینه ممکن است به وجود آید این است که آیا درصورت عدم وجود قرارداد فی مابین کارگر و کارفرما آیا بازهم این امکان وجود دارد که کارگر بدون اجازه و رضایت کارفرما قبل از اتمام کار، کار را ترک نماید؟
در این خصوص می‌بایست در ابتدا گفت که، در قرارداد‌های بین کارگر و کارفرما الزامی در خصوص مکتوب بودن آن نیست بلکه به صورت شفاهی هم معتبر خواهد بود.
جدای از این موضوع حتی اگر قراردادی بین طرفین وجود نداشته باشد و در صورتی که کارگر انجام عمل مدنظر کارفرما را قبول کرده باشد، درصورت ترک کار بدون رضایت و اطلاع کارفرما و همچنین درصورت ورود ضرر و خسارت به کارفرما، کارگر در این باره مسئول است.
در چه صورتی کارگر در خصوص ترک کار مسئول نمی‌باشد؟
برای اینکه مسئولیتی متوجه کارگر در صورت ترک کار نگردد، لازم است استعفای خود را چه به صورت شفاهی یا کتبی به کارفرما اعلام کند. همچنین به صرف استعفا نیز نباید کار را ترک نماید بلکه می‌بایست کماکان به کار خود تا ظرف مدت سی روز ادامه دهد تا کارفرما قادر باشد به جای وی فردی را جایگزین نماید سپس پس از گذشت سی روز می‌تواند کار را بدون داشتن مسئولیت ترک نماید.
راه شکایت کارفرما از کارگر
در صورتی که کارگر به وظایف گفته شده عمل ننماید این حق برای کارفرما به وجود خواهد آمد تا با به همراه داشتن کلیه مدارک و مستندات به سایت سامانه وزارت کار مراجعه کرده و پس از انجام فرایند احراز هویت سامانه روابط کار، شکایت خود را ثبت نماید و یا به مراجع قضایی دادگستری مراجعه نموده و شکایت خود را از کارگر ثبت نماید.
موضوع ابتدا در هیات تشخیص مطرح می‌شود و طبق رویه‌ای که در دعاوی مربوط به کارگر و کارفرما وجود دارد ابتدا پیش از رسیدگی به اصل موضوع سعی در ایجاد صلح و سازش بین طرفین می‌شود و در صورت میسر نشدن این امر به دلایل طرفین رسیدگی و در نهایت رای صادر می‌شود.
ممکن است بین کارگر و کارفرما اختلاف‌هایی مانند توهین، ضرب و شتم، سرقت، نشر اطلاعات کارگاه و امثال آن بوجود آید. در چنین مواردی نیز کارفرما خارج از رابطه کارگری کارفرمایی می‌تواند از کارگر در دادگاه شکایت نماید.
در پایان…
کارگر و کارفرما هر کدام در مقابل یکدیگر تکالیف و تعهداتی دارند که در صورت نقض هرکدام توسط طرف مقابل این حق برای کارگر یا کارفرما به وجود می‌آید که با مراجعه به سامانه روابط کار و طرح موضوع خواستار محکومیت طرف مقابل و پرداخت خسارت به او بشود. فرایند شکاین کارفرما از کارگر در سامانه روابط کار به صورت غیرحضوری انجام می پذیرد. کارفرما برای ثبت شکایت خود باید در این سامانه هویت خود را احراز نماید. این فرایند با همکاری یوآیدی و با الگوریتم های هوش مصنوعی صورت می گیرد.
