مبارک باشد، به تازگی درمان ارتودنسی‌تان تمام شده است؟
هرچند پیچیده‌ترین و ناراحت‌کننده‌ترین بخش درمان ارتودنسی به پایان رسیده است، همچنان باید توصیه‌های ارتودنتیست را درباره مراقبت بعد از ارتودنسی به دقت رعایت کنید و مراقب لبخند جدیدتان با دندان‌های ردیف و منظم باشید.
یکی از مراقبت‌های لازم بعد از ارتودنسی این است که هر شب از ریتینر یا پلاک نگهدارنده استفاده کنید تا مطمئن شوید که دندان‌ها دوباره به جای اولیه‌شان قبل از ارتودنسی برنمی‌گردند.
اگر در دهان گذاشتن پلاک نگهدارنده به نظرتان یک دردسر ناراحت‌کننده است، بدانید که فقط شما چنین احساسی ندارید. نتایج یک پژوهش انجام‌شده در بریتانیا حکایت از آن دارد که تقریباً 20% بیماران استفاده از ریتینر را دو سال پس از درمان ارتودنسی متوقف کردند. درهرحال هر چقدر در وصف اهمیت استفاده از ریتینر و دیگر مراقبت‌های بعد از ارتودنسی بگوییم، کم گفته‌ایم. مهم‌ترین توصیه‌های مربوط به مراقبت بعد از ارتودنسی و روش‌های حفظ لبخند زیبا و جدیدتان را در این مقاله برای‌تان شرح می‌دهیم.
درمان ارتودنسی چیست؟
چه تازه درمان ارتودنسی را تمام کرده باشید چه در اینترنت در حال جستجو برای کسب اطلاعاتی درباره «مراقبت بعد از ارتودنسی» باشید، احتمالاً سؤالاتی درباره اتفاقاتی دارید که در دوران درمان و پس از آن رخ می‌دهد.
ارتودنسی در اکثر موارد برای صاف کردن دندان‌ها و بهبود هم‌ترازی بایت انجام می‌شود. ارتودنسی مشکلات دندانی بسیاری از قبیل شلوغی و بههمفشردگی دندان‌ها، فاصله بین دندان‌ها و کج یا نامرتب بودن دندان‌ها را اصلاح می‌کند.
درمان ارتودنسی با استفاده از بریس انجام می‌شود، بریس از براکت‌هایی فلزی تشکیل می‌شود که روی دندان‌ها چسبانده می‌شود؛ البته امروزه از براکت‌های شفاف هم می‌توان استفاده کرد. یک سیم براکت‌ها را به هم متصل می‌کند؛ ارتودنتیست سیم را به مرور سفت می‌کند تا دندان‌ها به تدریج به سمت موقعیت صحیح حرکت کنند.
برخی بیماران ترجیح می‌دهند که از پلاک‌های شفاف ارتودنسی نامرئی استفاده کنند. این پلاک‌های پلاستیکی شفاف به‌طور سفارشی ساخته می‌شود تا به خوبی روی دندان‌ها قرار بگیرد. پلاک ارتودنسی نامرئی هر یک تا دو هفته یک بار و همان‌طور که دندان‌ها به آرامی به سمت موقعیت صحیح حرکت می‌کنند، تعویض می‌شود.
درمان ارتودنسی عموماً چند ماه طول می‌کشد، البته اصلاح نقص‌های شدید ممکن است حتی چند سال زمان ببرد.
درهرحال اگر بعد از ارتودنسی به خوبی از دندان‌های‌تان مراقبت کنید، می‌توانید تا پایان عمر از داشتن لبخندی سالم و زیبا لذت ببرید.
مراقبت بعد از درمان ارتودنسی
متخصص ارتودنسی توصیه‌های مربوط به مراقبت پس از درمان را همواره به صورت مکتوب و شفاهی در شروع درمان اختیارتان می‌گذارد. بااین‌حال ممکن است توصیه‌ها را فراموش کنید یا برگه راهنما را گم کنید. در این صورت توصیه‌های زیر را رعایت کنید تا مطمئن شوید که هر چه در توان دارید برای مراقبت از دندان‌ها، لثه‌ها و وسایل ارتودنسی انجام می‌دهید.
رعایت بهداشت
دندان‌ها، لثه‌ها، براکت‌ها و سیم‌ها را به طور کامل پس از صرف هر وعده غذا و قبل از خواب مسواک بزنید. توصیه می‌کنیم همیشه یک مسواک مسافرتی همراه داشته باشید. کوتاهی در رعایت بهداشت دهان و دندان باعث ورم کردن و خونریزی لثه‌ها می‌شود و لکه‌های دائمی سفیدی را روی دندان‌ها به‌جا می‌گذارد. التهاب و خونریزی لثه‌ها درمان را به تأخیر می‌اندازد. مسواک بین‌دندانی بهترین روش برای تمیز کردن دور براکت‌هاست. مسواک بین‌دندانی را تهیه کنید و از متخصص بخواهید که روش استفاده از آن را به شما آموزش بدهد. بین دندان‌ها و خط لثه را با این مسواک تمیز کنید. اگر بهداشت دهان و دندان‌های‌تان در وضعیت نامطلوبی باشد، دندانپزشکان این حق را دارند که درمان را موقتاً متوقف کنند یا به تأخیر بیندازند.
پس لطفاً دندان‌ها و براکت‌ها را تمیز نگه دارید.
غذاهای سفت
خوراکی‌های سفتی مانند پاپ کورن، یخ، آب نبات، نان برشته و خشک و … نخورید. خوردن این خوراکی‌ها ممکن است به شکستن براکت‌ها منجر شود. غذاهایی مانند گوشت، سیب، هویج و … را قبل از خوردن تکه‌تکه کنید. اگر از براکت‌ها به خوبی مراقبت نکنید، باید هزینه مضاعفی را برای تعویض‌شان پرداخت کنید. پس در دوران ارتودنسی از تغذیه نامناسب خودداری کنید.
غذاهای رنگی
بعضی غذاها یا نوشیدنی‌ها کش روی بریس ارتودنسی را لک می‌کند، پس از مصرف خوراکی‌های پررنگ یا با مواد رنگی قوی مانند خوراکی‌های تهیه‌شده از گوجه‌فرنگی، کاری، قهوه و چای پرهیز کنید. توصیه می‌کنیم این نوع خوراکی‌ها را یک روز قبل از ویزیت بعدی میل کنید، چون متخصص می‌تواند کش لک‌شده را با کش جدید عوض کند.
درد و ناراحتی
دندان‌ها معمولاً دو تا چهار روز بعد از شروع درمان ارتودنسی یا تنظیم سیم، دردناک است. ایبوپروفن یا پاراستامول این درد را تسکین می‌دهد. اگر دردتان پس از خوردن غذاهای نرم برطرف نشد، برای تنظیم‌های ضروری احتمالی از متخصص ارتودنسی وقت بگیرید. اگر داخل لب‌ها یا به‌طور کلی بافت نرم دردناک باشد، موم ارتودنسی را روی براکت‌ها بزنید تا لب به وجودشان عادت کند. مصرف مسکن قبل از جلسه تنظیم براکت و سیم ناراحتی را به حداقل می‌رساند.
پیشگیری از آسیب‌های ورزشی
هنگام ورزش برای محافظت از دهان‌تان در برابر آسیب‌دیدگی حتماً از محافظ دهانی استفاده کنید.
وسایل مفید برای بیماران ارتودنسی
وسایل زیر را تهیه کنید، چون برای اکثر مراقبت‌های معمول ارتودنسی و موارد ضروری جزئی به کارتان می‌آیند:
- مسواک بین‌دندانی یا پروکسابراش: این مسواک بین دندان‌ها می‌رود و تمیز کردن دور سیم‌ها را بدون آسیب زدن به آن‌ها ممکن می‌سازد؛
- موم تسکین‌دهنده غیردارویی ارتودنسی: موم را می‌توانید روی براکت‌ها یا سیم‌ها بزنید تا بافت لثه‌تان را تحریک نکند.
- دهان‌شویه آنتی‌باکتریال: شستشو با دهان‌شویه آنتی‌باکتریال التهاب را کاهش می‌دهد و از عفونت جلوگیری می‌کند. برای زخم‌های جزئی دهان از پروکسیل استفاده کنید؛ پروکسیل دهان‌شویه‌ای ضدعفونی‌کننده و حاوی پراکسید هیدروژن است. دهان را تا چهار دفعه در روز پس از مسواک زدن با پروکسیل شستشو بدهید. حتماً دستور مصرف مندرج بر روی بطری را قبل از مصرف مطالعه کنید؛
- نخ دندان: مسواک بین‌دندانی یا خلال دندان برای پاک کردن ذرات غذای گیر کرده بین دندان‌ها یا سیم‌ها کاربرد دارد؛
- موچین استریل: موچین استریل برای جابه‌جا کردن کش‌های ارتودنسی شل و افتاده کاربرد دارد؛
- گوش پاک‌کن یا پاک‌کن سر مداد: اگر سیم ارتودنسی شل شد و گونه‌ها یا لثه‌ها را اذیت کرد، سیم را با این وسایل به سمت دندان فشار بدهید. اگر نتوانستید سیم را به گونه‌ای جابه‌جا کنید که راحت‌تر باشید، موم روی سر سیم بزنید و برای تنظیم سیم و برگرداندنش سر جای اصلی از متخصص ارتودنسی وقت بگیرید؛
- نمک: محلول آب نمک گرم برای تسکین بافت‌ها و لثه‌های دردناک دهان مفید است؛
- مسکن‌های بدون نسخه: مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن ناراحتی موقتی را که گاهی در یک یا دو روز اول پس از تنظیم ارتودنسی پیش می‌آید، تسکین می‌دهند.
- داروهای بی‌حسی موضعی: داروی بی‌حسی را روی گوش پاک‌کن بزنید و روی خراش‌ها یا بخش‌های دردناک دهان بزنید.
اگر دچار مشکل شدم، چه کار کنم؟
درمان ارتودنسی به ندرت با عوارض همراه است. بااین‌حال اگر مشکلی رخ داد که باعث ناراحتی شدیدتان شد و ناراحتی‌تان با راهکارهای فوق برطرف نشد یا متوجه شکستگی براکت‌ها و سیم شدید، حتماً از متخصص ارتودنسی معالج‌تان وقت بگیرید. اگر براکت یا سیم باعث ناراحتی‌تان شد، کافی است کمی موم ارتودنسی روی آن بزنید.